Your Cart

Meerdere definities van reizen: hoe kunnen we elkaar dan toch begrijpen?

Op een dag stelde ik de vraag: Wie gaat er deze zomer op reis? Er gingen heel wat vingers omhoog en iedereen leek te begrijpen wat het woord ‘reizen’ betekent. Maar toen ik vroeg wat ‘op reis’ zijn is, bleken we het niet over hetzelfde te hebben. Elk kind had een ander beeld bij ‘reizen’. Dat leverde een kleine ontdekkingsreis door onze taal op. Plus de vraag: Hoe kunnen we elkaar dan toch begrijpen?

‘Reizen’ is één van de vele woorden die we vaak gebruiken maar waar we toch allemaal andere ideeën bij blijken te hebben. Samen met de kinderen onderzocht ik het begrip aan de hand van foto’s. Op de eerste foto stond een cruiseschip. Ik vroeg: Zijn deze mensen aan het reizen?

“Misschien ligt dat schip ergens stil en zijn ze alleen maar aan het feesten op die boot.”
“Misschien varen ze alleen een rondje.”
“Maar dan ben je toch aan het reizen?”
“Als je aan het reizen bent, dan ben je weg van huis.”
“Nee, als je reist, dan verplaats je je.”
“Ja, reizen is als je naar een andere plek gaat.”

Dus je reist naar school?

“Hm… Het hangt er ook van af hoe lang je weg bent. Voor een dag ben je niet op reis.”
“Ja, en het ligt er aan of je ver van huis gaat. En dat je lang van huis bent. Als je gewoon even naar de stad gaat dan ben je niet op reis.”

“Dus als ik jullie goed begrijp,” vatte ik samen, “dan heb je twee verschillende reizen, van a naar b gaan, en echt op reis zijn en dus langer van huis zijn. Maar hoe zit het dan bijvoorbeeld als je een boek leest?” Ik liet hierbij een plaatje van een lezend kind zien.
“Je reist in je hoofd naar een andere wereld.”
“In haar hoofd ontdekt ze nieuwe dingen.”
“Nee, want je bent niet echt op een andere plek.”

En dit meisje dan, in haar roeiboot op dit meer?

“Ik denk niet dat zij ver van huis is.”
“Zij kan ook aan het vissen zijn.”
“Nog even over lezen, ik vind dat je vanuit je hoofd wel kan reizen. Daar kun je ook nieuwe dingen ontdekken.”
“Ja, en daarom vind ik dat dat meisje in de roeiboot ook op reis is. Voor een volwassene niet maar voor haar wel. Het is een heel groot gebied wat zij ontdekt.”

En deze mensen in deze caravan die drie weken op dezelfde camping staan?

“Die zijn op vakantie. Ze zijn niet op reis, ze zijn er al.”
“Misschien gaan ze over een week weer verder op reis?”
“Reizen is ook het ontdekken van een nieuwe plek dus ik vind dat ze wel op reis zijn.”

En deze fietsers?

“Die zijn gewoon aan het sporten.”
“Het ligt eraan of ze een wedstrijd doen.”
“Dit is toch gewoon een activiteit.”
“Op reis zijn moet je ook gewoon ergens overnachten of zo.”
“Je gaat ook dingen bekijken.”
“Ja, maar als ik naar school fiets, kan ik toch ook gewoon ergens stil blijven staan en een beetje rondkijken. Dan is dat toch ook reizen?”
“Maar dan ben je dezelfde dag weer thuis.”
“Nou, als je drie weken op een camping staat, ben je niet aan het reizen, hoor want dan woon je gewoon een tijdje ergens anders.”
“Misschien maken ze wel elke dag een wandeling.”
“Ja, dan maken ze kleine reisjes.”

Hoe kunnen we elkaar begrijpen?

Aha. Dus sommige van jullie vinden het ontdekken heel zwaar wegen en andere het van a naar b gaan. We hebben dus allemaal heel andere ideeën bij het woord ‘reizen’ en dat geldt voor heel veel meer woorden. Hoe kunnen we elkaar dan toch begrijpen?
Daarop komen verschillende antwoorden:
“Meningen verschillen nu eenmaal.”
“Het is ook net wat je hebt meegemaakt.”
“Je ziet de dingen altijd vanuit jouw hoofd.”
“Door alles wat je meemaakt krijgen woorden andere betekenissen.”
“Ja, want als je vraagt waar denk je aan bij het woord school, dan ziet iedereen iets anders. De een vindt school bijvoorbeeld heel leuk en leerzaam en een ander is bijvoorbeeld heel vaak van school gewisseld en vond het steeds eng en zo krijg je allemaal een andere mening.”

Dus we kunnen nooit dezelfde taal spreken? Is het dan geen wonder dat we elkaar kunnen begrijpen?
“Als het niet zo was, dan zouden we een soort van robots zijn. Wij kunnen ook een beetje aanvoelen wat een ander bedoelt.”

Nog meer filosofielessen filosoferen over taal

Filosofie wordt kinderspel met deze materialen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De waardering van www.filosovaardig.nl/webshop-kinderfilosofie/ bij WebwinkelKeur Reviews is 9.5/10 gebaseerd op 505 reviews.